Verplichte aanwezigheidsregistratie voor loonwerkers op grote werven

Sinds 1 april 2014 is er een belangrijke verplichting van kracht die ook van toepassing is voor vele loonwerkers.  Iedere werknemer, werkgever of zelfstandige die actief is op een grote werf ( een werf waarvan het totale bedrag excl. BTW gelijk is aan of hoger dan 800.000€) moet sinds 1 april 2014 namelijk in orde zijn met de elektronische aanwezigheidsregistratie.   

De overheid viseert twee grote doelen met deze wet. Ze wil ten eerste dat iedereen op die werven  wordt geregistreerd zodat fraude en sociale dumping op dergelijke grote werven eenvoudiger opgespoord en bestraft kunnen worden.   Hierdoor wordt oneerlijke concurrentie door middel van sociale fraude aangepakt. Daarnaast is deze registratie belangrijk voor de veiligheid en gezondheid van werknemers. De aanwezigheidsregistratie van werknemers komt deels voort uit de welzijnswet voor werknemers.   Via de registratiegegevens kan er achteraf  steeds worden achterhaald welke werknemers wanneer aanwezig waren op een bepaalde werf.  In gevaarlijke situaties of wanneer er asbest op de werf gevonden wordt, kan dit belangrijk zijn. 

Onder grote werven worden bouwplaatsen verstaan waarvan de totale kostprijs hoger ligt dan 800.000 € + BTW.   Wanneer de werken eerst onder de 800.000€ begroot werden en door aanpassingen aan de werf het bedrag toch hoger wordt ingeschat, dan is de aanwezigheidsregistratie verplicht vanaf dat moment.  Tussen april 2014 en oktober 2014 was er een milde overgangsperiode maar sindsdien worden overtredingen bestraft.

 

Iedereen die onroerende werken verricht op de werf moet zich registeren.  Dit betekent dat u uw aanwezigheid niet moet melden wanneer u de werf bezoekt om bv een offerte te maken of om deel te nemen aan werfvergaderingen. Ook wanneer u geen werken uitvoert maar enkel als leverancier op een grote werf komt, moet u niet geregistreerd zijn. Stel dat u asfalt levert maar verder niet deelneemt aan de aanleg van de weg, moet u niet geregistreerd zijn. Als u meehelpt aan de aanleg van de weg is de aanwezigheidsregistratie verplicht.

Zodra u werken uitvoert op deze werf moet u wel uw aanwezigheid en dat van uw personeel melden. Er werd een lijst van 28 activiteiten opgesteld zodat aannemers eenvoudig kunnen terugvinden voor welke werken deze wet geldt.  De volledige lijst met werken in onroerende staat kan u terugvinden op de website www.socialsecurity.be maar de activiteiten die loonwerkers meestal uitvoeren op werven zijn daar allemaal bij. Het gaat onder andere om grondwerken, slopingswerken, werken aan wegen, aanleg en onderhoud van terreinen en om landbouwwerken. 

 

De aannemer die rechtstreeks met de bouwheer moet de bouwheer om deze informatie vragen.  De aannemer die voor de melding instaat (de hoofdaannemer), wordt de aangevende aannemer genoemd. Hij moet de andere aannemers of werkgevers op de werf hiervan inlichten. Zo kunnen zij zich in orde stellen met aanwezigheidsregistratie. Zodra de hoofdaannemer de andere partijen heeft ingelicht dat aanwezigheidsregistratie verplicht is, hebben deze tien kalenderdagen, gerekend vanaf de datum van de verzending van dit bericht, om zich in orde te stellen met de verplichte registratie. 

 

 

De RSZ voorziet vier verschillende mogelijkheden om de aanwezigheid te registeren: 

• via een online dienst op een desktop, 

• via een mobiel apparaat zoals een smartphone ( aanwezigheid scannen via de QR-code is mogelijk),

• via een Gateway die als een soort toegangspoort dient (de aangevende aannemer stelt een PC ter beschikking waarmee men zich kan registreren) 

• via een eigen registratieprogramma dat goedgekeurd werd door de RSZ. 

 

In de praktijk zal de aangevende aannemer met alle andere partijen overeenkomen op welke manier de registratie zal gebeuren. Vanaf het moment dat de aanwezigheidsregistratie georganiseerd is door de aangevende aannemer, zijn alle aannemers verantwoordelijk voor de registratie van hun personeel.  De registratie moet gebeurd zijn voordat de u of uw werknemer begint te werken.

Vergissingen kan u doorgeven tot het einde van de werkdag, daarna zijn aanpassingen niet mogelijk. Doet u meerdere werven per dag, dan kan u dat melden via de werfmelding 30bis. U ontvangt dan één werfnummer maar u moet de plaatsen waar u werkt wel nauwkeurig omschrijven.   Voor de registratie wordt geen onderscheid gemaakt tussen eigen personeel en interim-arbeiders: de onderneming voor wie de arbeid gepresteerd wordt, is verantwoordelijk voor de registratie van beide soorten personeel. 

De aanwezigheidsregistratie is verplicht tot de voorlopige oplevering van de werf. Na de voorlopige oplevering valt de verplichte registratie weg. Ook voor werken in het kader van een waarborg hoeft u zich niet meer te registreren.  

Sancties lopen van 6.000€ voor het niet registreren van werknemers.  in het geval een niet geregistreerde werknemer een arbeidsongeval heeft, kan de boete nog hoger zijn (tot 36.000€).

 

Meer info bij de sociale zekerheid of het secretariaat van Landbouw-Service:.